zaterdag 28 juni 2014

inspiratie

Ik kwam recentelijk via via op deze website terecht. Klaarblijkelijk heeft in Amerika het bedrijfsleven een soort postbus 51 functie op zich genomen, want het Amerikaanse kabelbedrijf Verizon wil via deze website meer meisjes inspireren om een exact vak te kiezen (en ervoor zorgen dat degenen in hun omgeving het niet direct ontmoedigen omdat het 'niet vrouwelijk' is om van wetenschap, wiskunde of techniek te houden). Het tv-spotje zelf is nogal blah, maar ja, gemaakt voor de Amerikaanse markt. Maar de website vond ik zelf eigenlijk wel heel inspirerend: leuke, korte interviews met vrouwen die een exacte studie hebben gedaan, en een exact beroep hebben. Na een paar interviews bekeken te hebben had ik bijna spijt dat ik voor het softe psychologie heb gekozen! En nou heb ik ook nog eens alleen maar jongens-nageslacht geproduceerd, dus het is niet zo dat ik nog vicariously exact kan kiezen via een dochter. Maar ja, ach, dat zou toch ook niet werken. Je weet hoe het gaat, als je je kinderen probeert iets te laten doen wat je zelf graag had willen doen. Precies: dan doen ze meestal het tegenovergestelde.

Ik vind het al lastig genoeg om een jongen op te voeden zonder sexisme. Want ik ben ook niet opgegroeid in een vacuĆ¼m, en de gendernormen zitten ook in mij ingebakken. Zo merkte ik laatst dat als Amitai vind dat hij er leuk uitziet, omdat hij iets speciaals aan heeft, hij zegt "Ik zie er heel stoer uit". En inderdaad, dat is wat ik, en de rest van de wereld, tegen hem zegt, als hij er leuk uit ziet. En stoer is zo'n typisch jongenswoord. Jongens zijn stoer, leuke jongensoutfits zijn stoer, jongensgedrag is stoer. Dus, ik doe nu expliciet mijn best om vaker te zeggen tegen Amitai dat hij er mooi uitziet, dat hij een aardige jongen is, en dat hij lief doet. Niet dat hij niet stoer is, of mag zijn. Ik gebruik het woord nog steeds, het is niet verboten. Maar zo probeer ik mijn eenzijdige nadruk op stoerheid te doorbreken.

Net zoals dat we, als we in het vliegtuig zitten (en dat gebeurt vaak de laatste tijd) het altijd hebben over de mevrouw die het vliegtuig bestuurt. Want ook daar merkte ik dat we het altijd had over de meneer in de cockpit. En natuurlijk, in de realiteit is de kans ook groter dat het een man is. Maar wat maakt dat uit? Het kan net zo goed een vrouw zijn. En Amitai accepteert het zonder blikken of blozen, die mevrouw, dus prima.

Maar ja, nu is het nog makkelijk. Zonder al te veel tv. Zonder al te veel vriendjes op school die je vertellen dat x voor jongens is, en y voor meisjes. En zelfs nu het makkelijk is, is het al moeilijk, dus ik verwacht er niet al te veel van. Amitai, en Zev, zullen net als ik het ingebakken sexisme van onze cultuur wel meekrijgen en internaliseren. Maar Yair en ik kunnen in ieder geval proberen om daar zo nu en dan iets tegenover te stellen. Hoe klein ook.

3 opmerkingen:

Anoniem zei

Zo probeer ik mijn dochter van bijna 1, die net voorop de fiets zit, ook de auto's aan te wijzen: "kijk, toet toet!"

Hoewel ik haar laatst ook twee vechtende merels aanwees: "kijk, die vogels vechten. Het zijn twee mannetjes, de mannetjes vechten vaker." Tja, mannetjes met territoriumdrift vechten nou eenmaal vaker... En de vrouwtjes bouwen nesten. Waarom zouden we onze kinderen eigenlijk genderneutraal willen opvoeden als elke sexe zo duidelijk zijn eigen rol heeft? (of vechten vrouwtjes net zo vaak maar zie ik dat niet door mijn gender-biased bril?)

Tja...

Groetjes, een mede-psycholoog

Marte zei

Hoe wist je dat het mannetjes vogels waren? Alleen omdat ze vechten? Als je ook aan de uiterlijke kenmerken kon zien dat het mannetjes waren, dan is het niet biased. Anders wel, natuurlijk :-D Ik weet niets van vogels, maar wie weet hoe pissig vrouwenvogels worden als een ander vrouwtje hun nest te dicht nadert, of hun eten probeert af te pakken.

Marte zei

Maar, inderdaad, mannetjesvogels vechten vaker. Mensen-mannen vechten ook vaker, maar in een maatschappij waar vechten niet meer noodzakelijk is om te overleven vraag ik mij af welk percentage van dit verschil in vechten tussen mannen en vrouwen nu een verschil is van opvoeding of aanleg.
Ik denk niet dat het gender-biased is om te denken of zeggen dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen, gemiddeld genomen. Maar ik denk wel dat het gender-biased is om kinderen al van jongs af aan te vertellen dat mannen nu eenmaal x doen en vrouwen nu eenmaal y, of om ze op subtielere wijze te laten merken wat wel en niet bij hun geslacht hoort.
Het is niet erg, maar het is wel biased. Want hoewel het kan zijn dat mannen gemiddeld meer vechten, kan jouw dochter best de aanleg hebben om een vechtjas te zijn. Maar door van jongs af aan te benadrukken dat het niet vrouwelijk is om te vechten (en bij een jongen niets te zeggen, of juist te zeggen dat het goed is dat hij voor zichzelf opkomt) houdt je natuurlijk de verschillen in stand.
Geen probleem natuurlijk, hoe minder vechtjassen hoe beter. Maar voor mezelf vind ik het belangrijk om me bewust te zijn (of proberen te worden) van mijn eigen vooroordelen en biases, en waar nodig ze een beetje te verminderen.